Cudzoziemiec w Olondrii – z miłości do książek

Próbuję napisać coś o tej książce od trzech dni, ale idzie mi kiepsko. Czemu? Bo mam wrażenie, że niezależnie od tego co napiszę, to i tak nie będę w stanie oddać tego co niesie ze sobą jej lektura.

Wydawnictwo Mag w serii Uczta Wyobraźni stara się serwować swoim czytelnikom książki, które niosą ze sobą możliwie dużo wrażeń przy czytaniu. Czasem im to wychodzi lepiej, czasem gorzej, czasem najistotniejsza jest fabula, czasem wygrywa forma. Ale zawsze są to książki na wysokim poziomie, przynajmniej te, które dotąd czytałem.
W Cudzoziemcu z Olondrii młodzieniec z Wysp Herbacianych, Jevick, syn plantatora pieprzu,  jedzie po śmierci ojca do miasta Bain, aby podobnie jak on handlować na targach przyprawowych. Bain, jak i cała Olondria, mieszkańcowi prymitywnych wysp wydaje się być miejscem cudownym, na poły magicznym, pełnym piękna i najróżniejszych cudów. Naszego bohatera spotka jednak spore zaskoczenie, w wyniku przedziwnego splotu okoliczności stanie się olondryjskim świętym mężem, avneanyi, a zarazem kartą przetargową pomiędzy dwoma rywlizującymi ze sobą, jakże odmiennymi kultami bogini Avalei i Kamienia. Pozna także gorzki smak miłości do nieosiągalnej kobiety.

Sam opis książki potrafi rozbudzić zainteresowanie, jednak przyznam szczerze, że to nie fabuła jest w niej najważniejsza. Najważniejsze są książki i pewna zaskakująca miłość. Jestem przekonany, że Sofia Samatar kocha słowa, któż inny mógłby napisać coś takiego:

…Było tu tak wiele książek. Więcej niż mój nauczyciel mógł zmieścić w swoim marynarskim kufrze. Sklep był czymś niewiarygodnym, nie z tego świata, jaskinią cudów; ale to nawet nie była  prawdziwa księgarnia, jak te, które miałem odkryć później…

Ta miłość do słowa pisanego pojawia się w książce regularnie, nawet jako forma terapii dla głównego bohatera:

…Jako że pisane słowa posiadają ład, z znacznie większym stopniu od tych które wypowiadamy, jestem przekonana, że powinieneś czytać bez przerwy, wszystko, co tylko znajdziesz….

Kiedy na końcu opowieści wydaje się, że wszytko jest już stracone, to Jevick właśnie poprzez słowo pisane daje jednak swojemu światu odrobinę nadziei .

Wszystko to, zarówno przygody Jevicka, jak i ten ogromny szacunek oraz miłość do książek są opisane przepięknym, bardzo sugestywnym i plastycznym językiem. Nie mogłem uwierzyć, że to tak naprawdę jest debiut autorki w dłuższej formie, dawno nie miałem aż takiego wrażenia, że kiedy czytam o jakimś miejscu, to jakbym tam był. Przyprawowy targ Sofii naprawdę pachnie, w całym pokoju było czuć ten duszny zapach pieprzu wymieszanego z ziołami i kadzidłem.

Co zatem mamy? Książki, trochę mistycyzmu, walkę dwóch religii i szczyptę namiętności, oraz miłość do słowa pisanego i do tego co odeszło na zawsze.

Czego brak? Choć fabuła jest naprawdę interesująca, to w wielu wypadkach brak jej dynamiki, opowieść przez większą część książki snuje się powoli, meandruje jak wielka rzeka wśród mangrowych zarośli. Dla mnie to nie jest zarzut, ale są osoby, które mogą być zawiedzione tym, jak momentami niewiele się dzieje.

Informacja tramwajowa
Odradzam. Zdecydowanie nie należy jej czytać w tramwaju, powody są dwa. Po pierwsze zbyt dużo może wam umknąć, to książka, której zdecydowanie warto poświęcić jak najwięcej uwagi. Po drugie zbyt częste przerwy przy lekturze mogą spowodować irytację, a tego zdecydowanie nie warto ryzykować.

Za możliwość przeczytania książki serdecznie dziękuję księgarni internetowej