Śmierć rosyjskiej arystokracji

Janek ,
Chyba jeszcze nie czytałem takiej książki jak Skazani Douglasa Smitha, autor serwuje nam blisko sześćsetstronicową historię dokumentującą losy rosyjskiej arystokracji na przestrzeni lat od 1900 do 1945. I o dziwo nie jest to saga nudna jak flaki z olejem, a fascynująca historia o tym, jak Rosja z carskiej zmienia się w komunistyczną. Faktów historycznych i mrówczej roboty autora jest w tej książce mnóstwo, akcji jak na lekarstwo, ale czyta się to znakomicie.

Smith zdecydował się przybliżyć losy rosyjskiej arystokracji poprzez pokazanie losów dwóch bardzo ważnych rosyjskich  rodów, Szeremietiewów i Golicynów. Odwalił naprawdę ogromną robotę i odszukał informacje, o których prawdopodobnie wiedziało dotąd niewielu. Sama bibliografia to prawie 80 stron drukowanych drobną czcionką ! Wspomina na początku, że kiedy zaczynał prace nad książką nawet w Rosji trudno było znaleźć kompletne informacje na temat o kótrym chciał pisać.

Dotąd suche fakty nigdy nie budziły mojego zachwytu, książki historyczne które nie opisywały wydarzeń w sposób fabularyzowany nie budziły jakoś przesadnego zainteresowania. Autor Skazanych opisując historię wymierania arystokracji zrobił to w jednak w znakomity sposób i książę czyta się świetnie. Owszem są momenty, kiedy można pogubić się, którego arystokraty dotyczy dany fragment, bo wielu przedstawicieli tych rodów nosiło te same imiona, to jednak dość szybko udaje się ich zlokalizować w drzewie genealogicznym lub opisie powiązań rodzinnych które Smith umieścił na początku. Czytając co chwila trafiałem na osoby budzące podziw swoim hartem ducha i poczuciem odpowiedzialności, ale często też zastanawiałem się, co kierowało innymi, czy patriotyzm czy po prostu głupota. To co stało się udziałem arystokracji jest obrazem bestialstwa, chaosu i podłości, która na trwałe odcisnęła swoje piętno na Rosji. Na pewno carat się nie spisał, ale komunizm też specjalnie udany nie był i choć bohaterowie często sugerują, że to co zesłał im los jest wynikiem ich wcześniejszych działań, to jednak nie jestem co do tego przekonany. Komunizm jednak w straszny sposób wpłynął na losy świata.
Dodać także trzeba, że książka pozwala na lepsze zrozumienie dzisiejszej Rosji, skąd to zamiłowanie do rządów w typie putinowskim.
Bezwzględność terroru lat komunizmu i przywódców tego zbrodniczego systemu świetnie oddają cytowane w niej słowa Lenina:
„Gilotyna jedynie przerażała, łamała tylko aktywny opór. Nam to nie wystarczy”.

 Trochę dziwnie to brzmi w kontekście wykpiwania terroru rewolucji francuskiej.

Polecam wszystkim zainteresowanym historią Rosji. ZDECYDOWANIE !

Podsumowanie:
Tytuł: Skazani. Ostatnie dni rosyjskiej arystokracji
Autor: Douglas Smith
Wydawca: Wydawnictwo Literackie
Do tramwaju: trzeba ją czytać w spokojnym miejscu
Ocena czytadłowa: 3/6 (jeśli lubicie takie faktograficzne kobyły to 5+/6)
Ocena bezludnowyspowa: 6/6